Pamiętam, że kiedyś, bardzo dawno temu, uczyłem się, że pisze się po za tym, po za domem, moja polonistka wyraźnie mówiła, że nie można pisać poza tym, poza domem, bo to nie ma sensu (poza jest rzeczownikiem). Przejrzałem kilka nowych słowników i wszędzie jest napisane poza tym, poza domem. Proszę napisać (jeśli to możliwe), jaka jest prawidłowa forma.
Z góry serdecznie dziękuję.

Szanowna Poradnio!

Ostatnio usłyszałem od znajomego, że nigdy nie stawia się przecinka po Poza tym, W takim razie, W każdym razie. Nawet jeśli występują po nich spójniki bądź zaimki, które przecinka wymagają, takie jak: że, jeśli, czy itd. Ów znajomy powiedział mi, że wyjątkiem mogą być wtrącenia. Chciałbym wiedzieć, czy to, co usłyszałem, jest prawdą. Przecinka rzeczywiście się nie stawia?

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Szanowni Państwo,
czy to prawda, że wyrażenie poza tym powinno się akcentować na sylabie drugiej [po'zatym], i że wymowa z akcentem inicjalnym ['pozatym] jest niewłaściwa?

Dzień dobry,

Proszę o wyjaśnienie roli ("wyłączającej z / włączającej do" zakresu odniesienia zdania) przyimka poza, a przy okazji i sensu poniższego zdania: Rzeczywiście, obu paniom natura nie poskąpiła – poza urodą – twardych charakterów i sporych temperamentów. Mam wątpliwości, czy autor tej wypowiedzi chwali urodę i przymioty obu pań, czy raczej tylko cechy ich charakterów...

Słowniki poprawnej polszczyzny zalecają, aby raczej nie rozpoczynać zdania od osobiście. Jednakże eksperci niniejszej poradni sami często zaczynają tak zdania (zwłaszcza dr Bańko). Zatem: można pisać „Osobiście uważam, że…”, „Osobiście nie widzę…” – czy nie? I czy zaimek ja nie jest w zdaniu „Ja osobiście uważam…” zbędnym dodatkowym podkreśleniem własnej osoby? Wydaje mi się, że czasem trzeba w pewnym fragmencie wypowiedzi dać wyraźnie do zrozumienia, że chodzi o własną osobę.

Szanowni Państwo,
zdumiewa mnie maniera jednego z najpopularniejszych i najbardziej doświadczonych komentatorów sportowych w naszej telewizji. Chyba w każdej transmisji używa zwrotu X minut poza nami, gdy informuje, ile czasu gry już upłynęło. Zawsze wydawało mi się, że przyimek poza albo dotyczy położenia w przestrzeni, albo jest wyrazem bliskoznacznym do oprócz, ale nie ma nic wspólnego z określeniem czasu (wystarczy raczej za nami).
Czy moje przypuszczenia są trafne?

Szanowna Poradnio,
w magazynie popularnonaukowym wypatrzyłem zdanie, które mnie zastanowiło:
Życzymy przyjemnej lektury tego – oraz innych – naszych wydań.
Czy myślniki zostały tu użyte prawidłowo? Dotąd sądziłem, że wtrącenie z użyciem myślników powinno po usunięciu zostawić logicznie sformułowane zdanie, ale tym razem wyszłoby: Życzymy przyjemnej lektury tego naszych wydań, czyli lekko bez sensu. Nie wiem, czy dobrze rozumuję, dlatego chciałbym prosić o wyjaśnienie.

Wojciech

Czy można postawić kropkę przed cudzysłowem zamykającym, jeżeli cytowane jest całe zdanie? Choć zasada w WSO PWN jest jednoznaczna ([344], s. 122, 2003), często słyszę, że to „nielogiczne”, gdyż cytuje się również kropkę zamykającą cytowane zdanie. Dlaczego więc miałaby się ona znaleźć poza cytatem, którego wyznacznikiem jest cudzysłów?
Przykład (wg zasady [344] – błędny):

Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie.”

Poprawnie (nielogicznie?):

Tekst otrzymał brzmienie: „Dyrektywa […] w życie”.

Czy wyrażenie w wannie i poza nią jest niepoprawne tak samo, jak wyrażenie przed i po obiedzie?

Szanowni Państwo!
Jakiego rodzaju gramatycznego są nazwy klubów sportowych Jarota Jarocin czy Zawisza Bydgoszcz? Pierwsze człony nazw pochodzą od postaci historycznych, które – niewątpliwie – były mężczyznami. Jednak w kontekście nazw drużyn byłbym skłonny uznać, że są rodzaju żeńskiego i uprawniony jest w gazecie tytuł np. „Jarota przegrała trzeci mecz”. Czy mam rację? Dodam, że uznawanie Jaroty za rodzaj żeński jest na naszym terenie bardzo powszechne.
Z poważaniem,
Karol Górski